Voel jij ook continu een bepaalde onrust, ook al heb je het ogenschijnlijk goed voor elkaar? Het gevoel dat je je leven niet in z’n volle potentie leeft? Dat er meer voor jou is weggelegd? Geeft jouw werk je steeds minder energie en voldoening maar kun je hier geen duidelijke oorzaak voor aanwijzen en weet je ook niet goed hoe hiermee om te gaan? Bekruipt jou het idee dat je rationeel bezien alle reden hebt om dankbaar te zijn maar blijft er toch iets knagen? Ben je cognitief goed ontwikkeld maar klopt het gevoelsmatig niet? Ervaar je een onbestemd gevoel? Innerlijke onrust? Heb je het gevoel alles maar met halve aandacht te doen? Misschien komt het omdat je andere zaken in het leven belangrijker bent gaan vinden of dat je in de loop der tijd meer aandacht hebt gekregen voor die belangrijkere zaken, je met andere ogen hebt leren kijken… De ware ontdekking ligt niet in het zoeken naar nieuwe landschappen, maar in het kijken met andere ogen (Marcel Proust).

Als je intelligent bent en je leeft in een prestatiemaatschappij met eindeloze opties, kan je te maken krijgen met keuzestress en FOMO: Fear of Missing Out. Bovendien wil je impact maken. Zingeving ervaren. Je wilt het verschil maken. Werk doen waarin je daadwerkelijk bijdraagt, waar je voldoening uit kan halen. Heel begrijpelijk – maar hoe bewaak je de balans?

Bregje Hofstede beschrijft het heel treffend in haar boek “De herontdekking van het lichaam. Over de burn-out”:

“De mens is een strevend wezen, en dat is goed. Maar je kunt je wel afvragen waar dat streven vandaan komt, waar het zich op richt en wat zijn grenzen moeten zijn. Er is een moeilijk te maken verschil tussen dadendrang en dadendwang. Nut wordt door doelstelling bepaald. Verander je je doelstelling, dan worden andere dingen nuttig. Er bestaat daarom een nut dat niets met productiviteit te maken heeft; er zijn verdiensten die doorgaans niet als prestatie gelden. Kletsen met de eenzame buurman is nuttig, net als met plezier vals zingen. In het gras liggen levert weinig op voor je cv, veel als je een passie hebt voor kevertjes. Wat doen we met de eigenschappen en wensen die niet in het plaatje passen? Waar blijven de aspecten van een mens die buiten de stroomlijning van de prestatiemachine vallen, de schroefjes, veren, vleugels die ons in een andere dan de normale richting stuwen?”

“Het is moeilijk je te onttrekken aan prestatiedrang, want hoe zeg je ‘nee’ tegen iets wat lijkt op vrijheid, zelfontplooiing, en je eigen belang? In de ‘prestatiemaatschappij’ worden we niet van hogerhand gedwongen, maar dwingen we onszelf tot steeds betere resultaten. Onder het mom van zelfverwezenlijking en zelfontplooiing onderwerpen we onszelf aan een strenge discipline. Zelfs onze vrije tijd vullen we met bootcamp, detox, talencursus, netwerkborrel, geheel uit vrije wil, want onze wensen en voorkeuren zijn ongemerkt gaan samenvallen met ons carrièreplan: alles wat we willen, is toevallig ook goed voor de bv “Ik”.

De mens als prestatiemachine is overgeleverd aan iedere prikkel en iedere taak, en zal zichzelf over de kop werken. Daarom is het vermogen om niets te doen cruciaal. We moeten leren om ‘nee’ te zeggen en om het onbruikbare te gebruiken: door te spelen, door moe en gelaten te zijn, door te niksen. Op die manier krijgen we de regie over ons eigen leven weer in handen.”

Een zoektocht naar geluk, het houdt ons allemaal in de greep. Vroeger – met al mijn ambitieuze plannen, doelstellingen en dromen – maakte ik de bestemming belangrijker dan de reis. Nu weet ik: “there is no way to happiness, happiness is the way” – Buddha.

Maar vind je het moeilijk om te bepalen wat het precies is wat je zoekt, wat je exact anders zou willen en daarin ook echt je ruimte in te nemen, te gaan staan voor je waarden? Ben je bang om de controle te verliezen doordat je een stap op onbekend terrein waagt? Ik houd mensen onder meer de winst- en verliesrekening voor: wat is de ziektewinst van het patroon dat je in stand houdt? En als je de sprong niet waagt, wat loop je dan mis? What if I fall… veranderen in: but what if you fly?!